Maatschappelijke nood
Meer mensen op eenzelfde ruimte
Tegen 2050 zal Vlaanderen 7,2 miljoen inwoners tellen, 800.000 meer dan vandaag. Tegen dan moeten we voor deze bevolking voldoende huisvesting, onderwijs en zorginfrastructuur voorzien. Deze extra infrastructuur moeten we realiseren op dezelfde bebouwde oppervlakte als vandaag. Dat is wat het Groenboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (2012) stelt. Dus meer mensen op eenzelfde oppervlakte.
Demografische fluctuaties vragen flexibele gebouwen
De gelijktijdige vergroening, verkleuring en verzilvering die met deze bevolkingstoename gepaard gaat, zorgt er evenwel voor dat de infrastructurele noden niet éénduidig zijn en zullen fluctueren op de lange termijn (2050). Wat vandaag aan infrastructuur nodig is voor bepaalde doelgroepen, is binnen 10 jaar mogelijk overbodig.
Deze fluctuaties maken structurele oplossingen op het vlak van infrastructuur (bouw van scholen, ouderenvoorzieningen, crèches, woningen) niet evident. Door infrastructuur flexibeler te concipiëren van bij aanvang kan sneller ingespeeld worden op evoluerende en tijdelijke noden.
Probleemdefinitie
Bovenstaande demografische en ruimtelijke evoluties vragen om de realisatie van multifunctionele infrastructuur. Het huidige Vlaamse voorzieningenaanbod is evenwel sectorspecifiek ontwikkeld, waarbij elke sector en elk beleidsdomein eigen normen en regels hanteert. Dit resulteert in de praktijk meestal in aparte gebouwen per sector die veelal specifiek ontworpen zijn voor de doelgroep die er op dat moment gebruik van maakt: scholen, woonzorgcentra, crèches, gehandicapten-voorzieningen, jeugdzorg, ... .
De realisatie van multifunctionele gebouwen vraagt dan ook een sector- en beleidsdomeinoverschrijdende aanpak, kader en regelgeving. Door met een multifunctionele i.p.v. met een sectorspecifieke bril naar infrastructuur te kijken, en zo infrastructuur kritisch te analyseren op globale (kamers, gemeenschappelijke ruimtes, consultatieruimtes) en sectorspecifieke aspecten (beveiliging, specifieke ruimtes, isolatieruimtes, …) kan het bestaande en toekomstige aanbod aan voorzieningen aanzienlijk flexibeler ingezet worden.
Scope traject multifunctionele infrastructuur
Er zijn verschillende aspecten die de realisatie van multifunctionele infrastructuur kunnen faciliteren: flexibele bouwtechnieken, voorbeeldprojecten, uniformere infrastructuurnormen, …. In dit traject focussen we ons op het harmoniseren en transparanter maken van de Vlaamse infrastructuurnormen en -regels met het oog op het faciliteren van de realisatie van aanpasbare, multi-inzetbare en combineerbare infrastructuur en het faciliteren van een ruimere combinatie van verschillende zorgvormen en formules binnen één gebouw of intramurale setting.
Dit traject moet in 2018 resulteren in aangepaste infrastructuurregelgeving en -normen en gebeurt in overleg met de verschillende functioneel bevoegde agentschappen, Departement WVG en de beleidsdomeinen Onderwijs en Wonen.