Met de Vlaamse Sociale Bescherming (VSB) willen we ervoor zorgen dat mensen met chronische zorgnoden aangepaste, kwalitatieve en betaalbare zorg krijgen, thuis of in residentiële context. We gaan hierbij uit van het cirkelmodel dat ook gehanteerd wordt in het decreet persoonsvolgende financiering voor personen met een beperking: mensen worden in hun langdurige zorgnood ondersteund om de regie van hun zorg in eigen handen te houden en hun leven verder te leiden, ingebed in de samenleving, met de steun van familie, vrienden, mantelzorgers en vrijwilligers waar mogelijk en professionele en gespecialiseerde zorg waar nodig. De zorg wordt vraaggestuurd, de financiering wordt persoonsvolgend.

De Vlaamse Sociale Bescherming wordt ontwikkeld als een (verplichte) volksverzekering, een solidaire verzekering waarbij iedereen in Vlaanderen – en de inwoners van Brussel die het wensen – is aangesloten door het betalen van een jaarlijkse premie. In ruil voor die premie kunnen de leden van de Vlaamse Sociale Bescherming rekenen op ondersteuning indien ze door ziekte en/of ouderdom langdurige zorg nodig hebben. De zorgkassen waarbij ze zijn aangesloten, blijven het eerste aanspreekpunt en de rechten zullen zoveel als mogelijk automatisch worden toegekend.

We bouwen de Vlaamse Sociale Bescherming stapsgewijs uit.

  1. De eerste fase bestaat uit drie onderdelen. Deze onderdelen zijn vervat in het decreet houdende de Vlaamse Sociale Bescherming dat in voege treedt op 1 januari 2017.
    • de bestaande zorgverzekering,
    • de tegemoetkoming hulp aan bejaarden (THAB)
    • het basisondersteuningsbudget (BOB) voor personen met een beperking.
  2. Een tweede fase dient zich, door een verlenging van het transitieprotocol, aan vanaf 1 januari 2019.
    Op dat moment staat Vlaanderen in voor de effectieve overname van een aantal sectoren in het kader van de zesde staatshervorming.
    • We vullen het decreet aan om de sectoren mobiliteitshulpmiddelen, de residentiële ouderenzorg, de opvang in beschut wonen, de psychiatrische verzorgingstehuizen, de revalidatiesector en de thuiszorg op te nemen in de Vlaamse Sociale Bescherming. Voor de residentiële ouderenzorg en mobiliteitshulpmiddelen zal de integratie in het Vlaamse verzekeringsmodel vanaf 1 januari 2019 reeds volledig worden gerealiseerd. Deze bepalingen zullen dan ook in werking treden op 1 januari 2019.
    • Voor de opvang in beschut wonen, de psychiatrische verzorgingstehuizen en revalidatiesector zal een overgangsfase worden gecreëerd. Daarbij zal de Vlaamse overheid de opdrachten van het RIZIV en de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu overnemen, maar zal aan de ziekenfondsen de opdracht worden gegeven om continuïteit te verzekeren.
    • Wat de thuiszorg betreft, die nu al behoort tot de Vlaamse bevoegdheden, zetten we vanaf 1 januari 2019 geleidelijk aan stappen naar een volledige persoonsvolgende financiering en volledige opname in de VSB.

Bij de uitbreiding van het decreet zullen we de basisprincipes van persoonsvolgende financiering en vraagsturing juridisch verankeren. Ook de harmonisering van de inschalingsinstrumenten, met de introductie van BelRAI en BelRAI-screener en de organisatie van de indicatiestellingen met de controle erop, nemen we op in het decreet.

De mate waarin concepten van persoonsvolgende financiering al operationeel zullen zijn op 1 januari 2019 zal per onderdeel verschillend zijn, rekening houdend met de haalbaarheid en complexiteit. We bereiden de nieuwe concepten voor in wetenschappelijk onderzoek. Dit wetenschappelijk onderzoek wordt hoofdzakelijk uitgevoerd door het Steunpunt WVG.

De volgende onderzoeken zijn gepland voor het eerste werkjaar:

  • Persoonsvolgende financiering Vlaamse sociale bescherming;
  • Prognoses van zorgnood en model van budgetbewaking;
  • Studie over de uitwerking van indicatoren voor responsabilisering met betrekking tot de werkingskosten zorgkassen;
  • Juridisch onderzoek Vlaamse sociale bescherming, uitweren van decreet en uitvoeringsbesluit 'tweede fase';
  • Wetenschappelijke begeleiding m.b.t. de afstemming van het beleid inzake Vlaamse sociale bescherming;
  • Ontwikkelen van een sociale module voor de BelRAI-screener en het BelRAI HOME CARE instrument;
  • Ontwikkelen van afkappunten in de BelRAI-screener voor de tegemoetkomig voor hulp aan bejaarden (THAB);
  • Ontwikkeling van een BelRAI-screener instrument voor kinderen;
  • BelRAI geestelijke gezondheidszorg/evaluatie van Interrai-instrumenten GGZ voor toepassing in Vlaanderen;
  • BelRAI Revalidatie: evaluatie van interRAI-instrumenten revalidatie voor toepassing in Vlaanderen;
  • Evaluatieonderzoek naar de implementatie van het basisondersteuningsbudget.