Wat is een centrum voor herstelverblijf?

Centra voor herstelverblijf bieden tijdelijk opvang en revalidatie aan gebruikers die een heelkundige ingreep hebben ondergaan of in behandeling zijn voor een ernstige aandoening, maar tijdelijk geen ziekenhuis gebonden medische zorgen nodig hebben en daarvoor een ziekenhuisopname of een langdurige onderbreking van hun normale activiteiten hebben ondergaan.

In bepaalde situaties kan de gebruiker samen met zijn begeleider (partner of mantelzorger) in het centrum voor herstelverblijf verblijven.

Wat wordt geïnspecteerd door Zorginspectie?

Tijdens de inspectiebezoeken gaat Zorginspectie vooral na of de voorwaarden aanwezig zijn om kwaliteit van zorg/veiligheid te bieden. Het toezicht van Zorginspectie is gericht op het concreet aftoetsen van de regelgeving en dit op structuur-, proces- en resultaatsniveau.

De erkenningsvoorwaarden waaraan de centra voor herstelverblijf moeten voldoen en die door Zorginspectie worden getoetst, zijn terug te vinden via de website van het Departement Zorg.

Zorginspectie is niet bevoegd om de correctheid van medische instructies en de correcte uitvoering van verpleegtechnische, paramedische en zorgkundige handelingen te beoordelen.

Hoe inspecteert Zorginspectie?

De inspecties vinden plaats in het centrum voor herstelverblijf. Zorginspectie wil kunnen vaststellen hoe de dagdagelijkse werking verloopt. De inspecties worden daarom in principe niet aangekondigd. De meeste inspecties vinden plaats overdag, op weekdagen, maar kunnen op indicatie ook op minder gebruikelijke momenten zoals ’s avonds, ’s nachts of tijdens het weekend plaatsvinden.

De inspecteur gebruikt een gestructureerd en intern afgestemd inspectie-instrument, onderverdeeld in verschillende modules. Niet alle modules komen tijdens elk inspectiebezoek aan bod. De keuze van de bevraagde modules wordt bepaald door het doel van het inspectiebezoek (zie verder: soorten inspecties), de interne afspraken hierover en door wat er zich tijdens het inspectiebezoek aandient.

Afhankelijk van de bevraagde modules baseert de inspecteur zich voor zijn vaststellingen op verschillende bronnen zoals:

• observaties
• bevraging van medewerkers en verantwoordelijken
• inzage in documenten
• bevraging van bewoners en/of familieleden.

Soorten inspecties

Toezicht bij een nieuw centrum voor herstelverblijf

Bij de ingebruikname van een nieuw centrum voor herstelverblijf moeten heel wat processen opgestart worden. We denken hier o.a. aan het opbouwen van een stabiele personeelsequipe met deskundige medewerkers, het uitwerken van gebruikersdossiers, het bepalen van communicatielijnen, het vlot laten verlopen van de zorg en revalidatie….

Zorginspectie wil dit opstartproces van dichtbij opvolgen zodat problemen en zaken die bijgestuurd moeten worden, tijdig gesignaleerd worden. Daartoe wordt er na opening van een nieuw centrum voor herstelverblijf minstens één inspectiebezoek georganiseerd.

Structureel toezicht

Zorginspectie streeft ernaar om elk erkend centrum voor herstelverblijf om de 4 jaar te inspecteren. Met dit toezicht wil Zorginspectie een continue aanwezigheid in de sector realiseren om zicht te blijven houden op de kwaliteit van de zorg en de werking binnen de centra voor herstelverblijf.

Tijdens een structureel toezicht worden minstens de basismodules van het instrument geïnspecteerd. Daarnaast kunnen ook andere aspecten aan bod komen. Dit wordt onder meer bepaald door de vaststellingen bij vorige inspectiebezoeken of door hetgeen zich aandient tijdens het inspectiebezoek zelf.

Opvolging inbreuken

In de periode tussen twee inspecties structureel toezicht kunnen inspecties van inbreuken worden gepland. Tijdens deze inspecties wordt nagegaan in welke mate eerder vastgestelde inbreuken werden geremedieerd. De termijn waarbinnen deze opvolging plaatsvindt, is afhankelijk van de aard van de vastgestelde inbreuken.

Wijziging modaliteiten van de erkenning

Als de modaliteiten van de erkenning wijzigen, kunnen er specifieke inspectiebezoeken plaatsvinden: bij uitbreiding van de erkende capaciteit, realisatie van een vervangingsnieuwbouw, wijziging van locatie, overname….

Thematische inspecties

Tijdens een thematische inspectie worden bepaalde thema’s gericht geïnspecteerd. De keuze van de thema’s is gebaseerd op specifieke risico’s voor de doelgroep, maatschappelijke relevantie… 

Klachtinspecties

Klachten over centra voor herstelverblijf kunnen gemeld worden bij de woonzorglijn. Naar aanleiding van een klacht kan Zorginspectie een inspectie uitvoeren.

Inspecties van ernstige gebeurtenissen

Wanneer Zorginspectie en/of de bevoegde entiteit van het Departement Zorg meldingen ontvangen over een ernstige gebeurtenis binnen een voorziening, wordt in onderling overleg afgewogen of een onderzoek door Zorginspectie nodig is. Een ernstige gebeurtenis kan zowel persoonsgerelateerd zijn (bv. een vermiste bewoner, grensoverschrijdend gedrag) als niet-persoonsgerelateerd zijn (bv. brand).

Opvolging handhavingsmaatregelen

Het Departement Zorg staat in voor de handhaving van woonzorgcentra en kan maatregelen uitvaardigen (bv. een concrete beschermende maatregel, schorsen/intrekken van de erkenning). Zorginspectie volgt ter plaatse op of het centrum voor herstelverblijf gevolg heeft gegeven aan de opgelegde maatregel.

Wat leest u in het verslag?

De bevindingen van ieder inspectiebezoek staan in een inspectieverslag. Het inspectieverslag is een weergave van de vaststellingen van de inspecteur tijdens het inspectiebezoek. Het doel van dit verslag is:

• de vaststellingen en het oordeel - of de organisatie voldoet aan de geïnspecteerde regelgeving - weergeven
• de organisatie schriftelijk op de hoogte brengen van de vaststellingen en het oordeel
• aan de bevoegde entiteit van het Departement Zorg rapporteren 
• andere betrokken lezers, o.a. burgers die verslagen in het kader van de openbaarheidswetgeving willen raadplegen, informeren

We publiceren ook het verslagsjabloon dat gebruikt wordt bij de inspecties in de centra voor herstelverblijf.

Zorginspectie moedigt de organisaties aan om met gebruikers openlijk te communiceren over de vaststellingen.

Voor alle vragen over de inspecties in de centra voor herstelverblijf kan u contact opnemen met Zorginspectie.

Wat na de inspectie?

Het centrum en -indien van toepassing- de klachtindiener krijgen de mogelijkheid om te reageren op onjuistheden in het ontwerpverslag. Op basis van de reactie kan het ontwerpverslag aangepast worden. Op dat moment wordt het ontwerpverslag een definitief verslag. Het definitief verslag wordt bezorgd aan de voorziening, aan de bevoegde entiteit van het Departement Zorg en -indien van toepassing- de klachtindiener.  De bevoegde entiteit van het Departement Zorg staat in voor de verdere opvolging van het dossier.

Openbaarheid

Inspectieverslagen worden actief openbaar gemaakt.

Verslagen van inspecties naar aanleiding van een klacht of ernstige gebeurtenis worden niet actief openbaar gemaakt omdat deze vaak privacygevoelige informatie bevatten. Deze verslagen blijven wél passief openbaar: Zorginspectie bezorgt deze verslagen als ze worden opgevraagd, na een screening op privacygevoelige informatie.

Meer informatie over actieve en passieve openbaarheid vindt u elders op onze website.