Het chirurgisch zorgtraject is een onderdeel van het nalevingstoezicht in de algemene ziekenhuizen. Dit zorgtraject werd geïnspecteerd in 2013-2014 en was het eerste traject dat aan bod kwam met deze methodiek binnen het nieuw toezichtmodel voor algemene ziekenhuizen.

Bezochte afdelingen

Bij het eerste zorgtraject zijn we langsgegaan op alle plaatsen waar zorg wordt geleverd voor de chirurgische patiënt:

  • verpleegafdelingen voor chirurgische patiënten
  • het chirurgisch dagziekenhuis
  • het operatiekwartier met recovery
  • de centrale sterilisatieafdeling (CSA).

Eisenkaders

Voor de inspectie werd een selectie gemaakt uit het eisenkader van de chirurgische patiënt.

Concrete aanpak

Alle ziekenhuizen kregen een eerste inspectiebezoek (check 1). Deze eerste inspectie (check 1) nam 1 dag per campus in beslag en gebeurde onaangekondigd.

Bij elk inspectiebezoek gaven de inspecteurs aan hoe de inspectie globaal zou verlopen. Op het einde van de inspectiedag hielden de inspecteurs een afrondend gesprek met de directie: zo kon Zorginspectie een eerste feedback geven m.b.t. de belangrijkste vaststellingen.

In sommige ziekenhuizen stelde Zorginspectie ernstige knelpunten rond patiëntveiligheid vast (die noemen we ‘rode knipperlichten’). In die ziekenhuizen volgde enkele maanden later een tweede onaangekondigd inspectiebezoek (check 2), specifiek rond die knelpunten. Deze check 2 vond steeds na een periode van minstens 3 maanden plaats, om het ziekenhuis in staat te stellen de nodige verbeteracties uit te voeren.

Ziekenhuizen die na check 2 nog steeds ernstige risico’s vertonen, kregen extra opvolging door Zorg en Gezondheid, met eventueel bijkomende inspectiebezoeken.

Iedere inspectie kent eenzelfde rode draad:

  • Elke inspectie is een momentopname. De vaststellingen zijn gebaseerd op wat er tijdens de inspectie vastgesteld wordt. Dit kan via:
    • observatie;
    • bevraging van medewerkers en verantwoordelijken;
    • inzage in documenten (o.a. patiëntendossiers);
    • inspecteren van de lokalen die gebruikt worden door de organisatie;
    • gesprekken met patiënten (indien mogelijk).
  • De inspecteur bespreekt zijn vaststellingen, zowel positieve als negatieve, steeds met zijn gesprekspartner(s) en geeft hen daarbij de kans om vaststellingen toe te lichten, te nuanceren of verder uit te leggen.  
  • Een inspectie gebeurt altijd aan de hand van een gestandaardiseerd inspectie-instrument. De inspecteur kan zo beoordelen of de organisatie aan de regelgeving en kwaliteitseisen voldoet. Informatie wordt op een gestructureerde en afgestemde manier verzameld tijdens het inspectiebezoek.

Dossierinzage vormt een essentieel deel van de inspectiemethodiek, omdat heel wat onderwerpen enkel op deze manier geobjectiveerd kunnen worden. We willen ons expliciet engageren tot het zorgvuldig omgaan met het controleren van gegevens in patiëntendossiers, omdat wij het respect voor de bescherming van de privacy essentieel vinden.

Wat leest u in het verslag?

In het verslag groepeerden we de vaststellingen in 6 thema’s, met name:

  • Personeel
  • Infrastructuur en veilig materiaal
  • Opsporen en aanpakken van patiënt- en zorggerelateerde risico’s
  • Preventie van zorggerelateerde infecties
  • Continuïteit van zorg
  • Patiëntbetrokkenheid. 

De inspecties (check 1) resulteerden in minstens twee verslagen per ziekenhuis: een overzichtsrapport en een detailrapport.

  • In het overzichtsrapport worden per ziekenhuis de belangrijkste vaststellingen in tabelvorm samengevat.
  • In het detailrapport worden alle vaststellingen per campus beschreven, met in het bijzonder ook de voornaamste knelpunten van de campus en de knelpunten met een ernstig risico voor patiëntveiligheid (de ‘rode knipperlichten’).

Vragen

Zorginspectie bundelde de veelgestelde vragen bij het zorgtraject van de chirurgische patiënt. Voor alle vragen met betrekking tot het eisenkader voor de chirurgische patiënt, verwijzen we naar het Agentschap Zorg en Gezondheid.

Heeft u nog andere vragen over het toezichtmodel, neem dan contact op met contact.zorginspectie@vlaanderen.be.

Overzichtsrapport

Zorginspectie maakt na ieder zorgtraject een overzichtsrapport openbaar.